Eenzame uitvaart nummer 1, Den Haag
R.T. van der K.
geboren op 14 september op Ambon † Den Haag 23 oktober 2007
maandagochtend 29 oktober 9.30 uur, begraafplaats Oud Eyk en Duynen
Dichter van dienst: Kees ‘t Hart
Op woensdag 24 oktober kreeg ik bericht van onze contactpersoon Henk van Zuiden bij de gemeente dat het in Den Haag zover was: de eerste eenzame dode zou worden begraven. Op maandagochtend half tien, begraafplaats Oud Eyk en Duynen. Kort daarop kreeg ik een email met de weinige gegevens die over hem beschikbaar waren.
De heer Van der K. leefde een zeer teruggetrokken leven in een klein appartement aan de Laan van Meerdervoort. Hij woonde daar eerste jarenlang met zijn moeder en later alleen. Ik heb telefonisch contact opgenomen met zijn buurman en maakte op vrijdag een afspraak met hem. Ook kreeg ik van onze andere gemeentelijke begeleider, de heer Gerard van Poelgeest een sleutel van het appartement. Op vrijdag om 11.00 uur heb ik met de buurman gesproken. Deze vertelde dat de heer Van der K. op een ochtend een week geleden bij hem had aangebeld omdat hij zich niet lekker voelde, hij leed al jaren aan hartklachten. Daarop belde de buurman de ambulance en hij werd weg gevoerd. Toen de buurman een paar dagen later naar het ziekenhuis belde, bleek hij al te zijn overleden.
Meneer Van der K. wenste in het algemeen geen contact, al was hij wel normaal aanspreekbaar en had de buurman wel eens met hem te maken in verband met de Vereniging voor Eigenaren waar ook hij lid van was. Het was een rustige man die verder niemand kende en niemand in zijn huis toeliet. We zijn samen naar zijn huis gegaan en ik heb daar even rondgekeken. De heer Van der K. leefde buitengewoon sober, alle luxe ontbrak, er was geen televisie, geen ijskast, alleen een kleine radio in de slaapkamer.
Het appartement verkeerde nog in de oorspronkelijke staat van toen het gebouwd werd, in 1953. Wel bleek dat de overledene contact met de maatschappelijke werkelijkheid onderhield: er lagen overal opgestapelde kranten en er waren stapels fotokopieën in huis over allerhande maatschappelijke kwesties. Ook was er een bruidsportret van zijn ouders en een foto van zijn moeder op veel oudere leeftijd. Hij had onder andere artikelen verzameld over hartziektes en euthanasie. Later sprak ik nog met een buurman aan de andere kant, maar ook die kon geen verdere informatie over hem geven. Het was een rustige man die verder geen contact wilde, meer wist hij hier niet aan toe te voegen.
Ik werd uitstekend opgevangen bij de begrafenis op maandag 29 oktober. Men was op de hoogte van mijn komst en vond de gang van zaken interessant. Ook de begrafenisleider van de begrafenisonderneming was op de hoogte. Bij de begrafenis verscheen toch een andere bezoeker, de maatschappelijk werker van de heer Van der K. Ik wist niet dat er zo iemand was, pas bij mijn bezoek aan de buurman hoorde ik daar iets vaags over. Te laat om nog informatie in te winnen. Deze maatschappelijk werker kende de heer Van der K. overigens pas drie maanden en wist verder geen nieuwe details toe te voegen. De begrafenis ceremonie verliep in alle rust en eenvoud.
Ik ben daarna nog gebleven om het optreden van mijn collega dichter Gilles Boeuf mee te maken. Door een krankzinnig toeval waren er in Den Haag plotseling twee eenzame uitvaarten achter elkaar. Ook deze ceremonie verliep uitstekend.
In memoriam de Heer R. van der K., 1941- 2007
De mens verzamelt zijn herinneringen
En stalt ze zichtbaar voor zich uit
De een in rijk gedecoreerde kamers
Met foto’s, beelden en portretten
Aan de wand gehangen de ander
Slaat ze in zichzelf op en kiest ze uit
Wanneer ze passend zijn en onontkoombaarZo verscheen jij vandaag aan me
Zichtbaarheid had zich vertaald in stilte
En had zich in jezelf neergedaald
Je was alleen gelaten tussen de dingen
van een stil bestaan twee portretten
van je moeder, als bruid en oude vrouw
waren wat je niet alleen kon latenSoms was het Ambon dat aan jou verscheen
Een schim in je herinneringen
Nu laat ik je alleen jij laat mij alleen
We spreken tot elkaar in beelden
Die jij aan me overlaat en ik misschien
Vergeefs in dit gedicht laat overleven
Stille man in leven stille man in dood
© voor gedicht en verslag: Kees ‘t Hart